Biebrzański Park Narodowy jest największym parkiem narodowym w Polsce. Jednym z filarów parku jest działalność edukacyjna skierowana do szkół i turystów indywidualnych poprzez ścieżki edukacyjne. Poszczególne trasy skupione są w regionie biebrzańskich ośrodków Osowiec, Grzędy, Trzyrzeczki
i pozwalają wędrować pośród atrakcji przyrodniczych oraz w bezpośrednim sąsiedztwie zabytków historycznych jakim niewątpliwie jest XIX wieczna Twierdza Osowiec. Sprawdź jak możesz spędzić czas na terenie parku i co warto zobaczyć.
Ośrodek Osowiec - dwie ścieżki
Ośrodek Osowiec zlokalizowany jest pomiędzy siedzibą Parku w Twierdzy Osowiec, a wsią Osowiec. Na terenie ośrodka zaobserwować można gatunki roślin i zwierząt występujące nad Biebrzą - charakterystyczne dla środowisk leżących blisko koryta rzeki. Dwie ścieżki pozwalą spędzić czas w lesie i na kładkach wzdłuż bagien, z których można podziwiać ptaki, bobry oraz łosie w ich środowisku naturalnym. Przejście obydwu ścieżek zajmuje od 3 do 4 godzin.
Przed rozpoczęciem wędrówki należy wykupić karty wstępu do parku, np. w Biurze Obsługi Ruchu Turystycznego w Osowcu Twierdzy (siedziba BPN).
Nazwa ścieżki | Długość | Opis trasy |
Ścieżka przyrodniczo-historyczna TOE znaki czerwone |
2 km |
Rozpoczyna się w Osowcu Twierdzy przy siedzibie BPN. Następnie mija osiedle wojskowe i zagłębia się w kompleks leśny. Na trasie trzy schrony bojowe i wieża widokowa na "Górze Skobla" z rozległą panoramą na dolinę Biebrzy. Trasa kończy się na parkingu przy polu biwakowym "Bóbr". Na trasie warto zwrócić uwagę na: Schron baterii artylerii Twierdzy Osowiec - W 1882 roku rozpoczęto tu budowę pierwszych umocnień Fortu I Twierdzy Osowiec. Kompleks 4 fortów został ukończony w 1892 roku. Twierdzę Osowiec usytuowano w zwężeniu Doliny Biebrzy, miejscu jedynej dogodnej przeprawy przez bagna. Dzięki temu umocnienia miały dawniej duże znaczenie strategiczne przy obronie zachodnich granic Rosji. Twierdza odegrała także waźną rolę w obu wojnach światowych. Obszar, po którym biegnie ścieżka, nazywany jest Górą Skobla - nazwiska rosyjskiego oficera M. Skobielewa. Na lewo od ścieżki można dostrzec jeden ze schronów baterii artylerii - zamaskowany obiekt typu zamkniętego, wybudowany przez Rosjan w latach 1912-1914. Budowlę takiego typu sytuowano przy stanowiskach ogniowych dla ochrony załogi, sprzętu i amunicji przed pociskami ciężkich kalibrów. Wieża widokowa - oferuje wspaniałe warunki do obserwacji ptaków w okresie wiosennym. Z końcem zimy Biebrza występuje z brzegów i cała dolina wygląda w tym miejscu jak kilka połączonych ze sobą jezior. Na zalewanych łąkach od marca do maja gromadzą się setki ptaków wypoczywających w czasie wędrówki na północ. |
Ścieżka edukacyjna "Kładka" TOE - znaki zielone | 1,2 km |
Rozpoczyna się przy moście na Kanale Rudzkim (szosa główna Białystok - Grajewo). Drewniana kładka, o długości około 1 km prowadzi wzdłuż zakrzaczeń wierzbowych i szuwarów w bliskim sąsiedztwie Biebrzy. Na ścieżce znajdują się dwie wieże widokowe i dwa pomosty obserwacyjne oraz kilka tablic z opisami przyrodniczo - historycznymi. Trasa kończy się w pobliżu Fortu II (Zarzecznego) carskiej twierdzy z końca XIX wieku. Na trasie warto zwrócić uwagę na: Bobry i ich praca - na trasie natknąć się można na tzw. zgryzy - ogryzione pnie i gałązki osik, olch lub wierzb. W gąszczu trzcin znajduje się kilka żeremi - charakterystycznych budowli o kształcie kopców z gałęzi, umocnionych mułem i kamieniami. Nad rzeką bobry często żyją w norach, dorastają do 1 m. długości i ważą nawet 30 kg. Zaniepokojony bóbr uderza ogonem w wodę, ostrzegając członków swej rodziny o niebezpieczeństwie. Jest aktywny późnym wieczorem i w nocy. Nie zapada w sen zimowy. Wieża widokowa - w kierunku wschodnim widać wieże kościoła w Goniądzu, na północnym wschodzie widoczne są obiekty militarne Fortu II Twierdzy Osowiec o kształcie rozciągniętego pięcioboku o wymiarach 500x400 m, nazwanego niegdyś przez Rosjan Zarzecznym. Stojąc na tej wieży łatwo wyobrazić sobie wielkość Biebrzańskiego Parku Narodowego. Ciągnie się on stąd ok. 35 km w kierunku południowym i ok. 65 km na północny wschód, szerokość Doliny Biebrzy w tym miejscu to ok. 1,5 km. W okolicach Czerwonego Bagna czy w Basenie Południowym sięga ona kilkunastu kilometrów.
|
x |
Ośrodek Grzędy - trzy ścieżki
Ośrodek Grzędy charakteryzuje się rozległymi torfowiskami, borami bagiennymi i pasmami wydm. Trzy ścieżki prowadzą rozległymi terenami gdzie przy odrobinie szczęścia można zauważyć łosie, wilki oraz szybującego na niebie orlika krzykliwego. Ośrodek jest przede wszystkim znany z jedenego z najstarszych i bardziej znanych obszarów ochrony ścisłej w Polsce - "Czerwone Bagno" (dawniej rezerwat ścisły) utworzony w 1926 r. Po II wojnie światowej stanowił on jedyną ostoję łosia w Polsce. Większość szlaków turystycznych zaczyna się i kończy przy leśniczówce Grzędy (dawniej Choszczewo). Położona na malowniczej polanie, otoczona lasami i moczarami leśniczówka Grzędy jest doskonałą bazą turystyczną.
Nazwa ścieżki | Długość | Opis trasy |
Ścieżka "Borek bartny" | 5 km od leśniczówki Grzędy | Trasa znajduje się przy szlaku czerwonym i poświęcona jest bartnictwu. Barcie i kłody na ścieżce są zamieszkane przez pszczoły. Ścieżka tworzy pętlę o długości 250 m. Na jej trasie możemy zobaczyć kolejno: 2 barcie, 3 kłody - wiszącą, stojącą i leżącą - oraz ul. Kolejność ta odzwierciedla ewolucję barci we współczesny ul. Barcie wykonane były tradycyjnymi narzędziami przez bartników z Baszkirii (republika Rosji z płd. Uralu). |
Ścieżka "Czerwone Bagno" | 4,3 km od leśniczówki Grzędy | Ścieżka prowadzi drewnianą kładką i po 1000 m dociera do platformy widokowej u granic Czerwonego Bagna. Obszar Ochrony Ścisłej "Czerwone Bagno" nie jest udostępniany turystycznie. Powrót odbywa się tą samą drogą. |
Ścieżka "Wydmy" | 8 km od leśniczówki Grzędy | Ścieżka ma długości 2,4 km (znaki zielone) i rozpoczyna się przy mostku na zarośniętym rowie melioracyjnym tuż przy szlaku czerwonym. Początek prowadzi drewnianą kładką przez ols. Następnie oznakowaną ścieżką przechodzi się przez wydmę Nowy Świat do miejsca parkingowego. Od parkingu ścieżka biegnie wzdłuż szlaku czerwonego do wieży widokowej na wydmie Wilcza Góra. Z wieży zobaczyć można kościoły z przeciwległej strony doliny, np. w Goniądzu (dległość ok. 17 km !) i Dolistowie (odl. 6 km), łosie oraz wiele gatunków ptaków. Nazwa Wilcza Góra nie jest przypadkowa - w jej okolicach nie trudno natrafić na odciśnięte w piasku wilcze tropy oraz inne ślady bytowania wilków. Powrót tą samą drogę lub ewentualnie kontynuacja wędrówki szlakiem czerwonym do zagrody z konikami polskimi. |
Ośrodek Trzyrzeczki - jedna ścieżka
Ośrodek Trzyrzeczki zajmuje ono powierzchnię 500 ha. Na terenie występują dąb i świerk, a domieszkę tworzą sosna, olcha, grab i osika, których wiek waha się pomiędzy 60 a 120 lat. Spotkać moża tutaj wiekowe dęby czy jesiony, mające ponad 200 lat. Ścieżka "Las" poprowadzona jest w formie pętli o długości 3,2 km rozpoczyna i kończy się przy leśniczówce Trzyrzeczki. Początkowo zmierza w kierunku północnym do tzw. "prastory" - malowniczej polany pośród lasu (jej nazwa wzięła się z położenia tego miejsca - "na wprost torów" trasy kolejowej Białystok - Augustów). Dalej ścieżka kieruje się na wschód w stronę wsi Hamulka i stąd powraca w kierunku południowo-zachodnim do leśniczówki. Wyprawa ścieżką, w zależności od czasu poświęconego na zaznajomienie się z treścią tablic i najbliższym otoczeniem, zajmuje od 2 do 4 godzin.
Osoby pragnące lepiej poznać tajemnice lasu powinny zakupić przewodnik z cyklu Biebrzańskie Szlaki - TOE "Trzyrzeczki" - Ścieszka edukacyjna "Las", który można nabyć wraz z kartami wstępu na teren Biebrzańskiego Parku Narodowego w leśniczówce Trzyrzeczki.
Artykuł powstał przy współpracy z Biebrzańskim Parkiem Narodowym
Zdjęcia wstawione za zgodą BPN. Autor zdjęć: P. Tałałaj
Więcej ścieżek edukacyjnych w Biebrzańskim Parku Narodowym znajdziesz pod niżej wskazanym linkiem:
http://www.biebrza.org.pl/index.php?strona=64
« poprzednia | następna » |
---|